U fokusu

#WakingTheFeminists

Gostovanje Deirdre Mulrooney na Beogradskom irskom festivalu

Gostovanje Deirdre Mulrooney na Beogradskom irskom festivalu

Ljubica Šljukić

U subotu, 19. marta, Kulturni centar Grad u Beogradu ugostio je, u okviru Beogradskog irskog festivala, Deirdre Mulrooney, irsku producentkinju i članicu pokreta #WakingTheFeminists. Pokret  je nastao krajem 2015. nakon što je The Abbey Theatre iz Dablina organizovao program ‘Waking The Nation’ kako bi obeležio stogodišnjicu ustanka iz 1916. i kojim je gotovo u potpunosti isključio žene umetnice iz učešća u programu. Ovo je dovelo do ogromne reakcije umetnica i umetnika i svedočenja o diskriminaciji i nejednakom tretmanu i vrednovanju rada umetnica u svim irskim teatrima, a potom i do osnivanja pokreta koji se bori za jednaka prava rediteljki, scenaristkinja, producentkinja, glumica, scenaografkinja, koreografkinja itd. u irskom pozorištu.

{slika}

Deirdre je održala predavanje Airbrushed: 299 Female rebels i podsetila nas da su, nažalost, žene svuda bile izostavljane iz istorije. O njima se u Irskoj doznaje i govori tek sada. Reči je bilo najviše o ženama koje su učestvovale u Uskršnjem ustanku 1916. i kojima je država nakon dobijanja nezavisnosti sve više smanjivala prava. Pošto je konzervativna katolička Irska smatrala da je revolucija ‘muška stvar’ ona je i doslovno brisala žene iz istorije ustanka. Najočigledniji primer je čuvena fotografija momenta predaje irskih pobunjenika Britancima, na kojoj su od učesnice ustanka Elizabeth O’Farrell ostale samo cipele, da bi potom i one bile uklonjene sa retuširane fotografije. Ženama je bila uskraćena i veteranska penzija, jer se odnosila samo na muški rod. Priča se, naravno, tu ne završava, pa je Deirdre Mulrooney podsetila i na druge važne žene iz Irske istorije koje su zasenili muškarci: Lucia Joyce (ćerka James Joyce-a) i Georgia Yeats (supruga W.B. Yeatsa). Predavanje je predstavljalo kritički osvrt na odnos prema ženama u prošlosti, ali i u sadašnjiosti –  organizacija #WakingTheFeminists pokazuje da i danas stalno moramo biti na oprezu i u konstantnoj borbi da nam ne bude uskraćeno ono što bi trebalo da nam pripada